Nieuws
12 maart 2024
Voormalig wereldrecordhoudster 100 vlinder Atie Voorbij overleden
Op 3 maart 2024 is Atie Dorresteijn-Voorbij op 83-jarige leeftijd overleden. In de jaren ‘50 van de vorige eeuw behoorde zij enkele jaren tot de absolute wereldtop. Zij maakte in Nederland deel uit van De Robben zwemploeg in Hilversum. In totaal vestigde zij zes wereldrecords, maar tot haar grote teleurstelling miste zij deelname aan de Olympische Spelen in Melbourne in 1956. Het NOC besloot toen van deelname af te zien vanwege de Russische inval in Hongarije. Voor de Nederlandse zwemploeg met veel medaillekanshebbers was dat een dramatische en onbegrijpelijke beslissing.
Bittere pil
Het was een bittere pil voor de toen net 16-jarige Atie Voorbij. Als doekje voor het bloeden werden er eind november 1956 speciale recordwedstrijden georganiseerd. Al haar woede en teleurstelling reageerde zij af in een recordrace op haar specialiteit, de 100 meter vlinderslag. Het resultaat was een verbetering van het wereldrecord met een tijd van 1.10,5.
In de voorgaande periode hadden zij en haar clubgenote Mary Kok het record enkele keren scherper gesteld. Uit de Verenigde Staten kwam toen ook het bericht dat de Amerikaanse Shelley Mann op een 50 meterbaan al 1.11,8 gezwommen. Daarom maakte de internationale zwemwereld zich op voor een duel Mann-Voorbij. Dat kwam er niet van. Dat Mann Olympisch goud veroverde (1.11,0) was dus geen verassing. De Olympische tijden van de drie snelste Amerikaanse zwemsters die goud, zilver en brons wonnen, waren respectievelijk 1.11,0, 1.11,9 en 1.14,4!!! Ook schoolslagzwemster Ada den Haan werd de kans op Olympische roem ontnomen en ook zij zwom op de korte baan een wereldrecordtijd.
Het zwemleven ging echter door. En hoe!
Op 4 augustus 1957 zwom Atie Voorbij bij de nationale kampioenschappen (lange baan) onder zeer zonnige omstandigheden zwembad (22 graden) in het Ouwehands Dierenpark in Rhenen een tijd van 1.10,5 op de 100 meter vlinderslag. Daarmee leverde de Robbenzwemster het bewijs dat zij bij Olympische Spelen in Melbourne, een maand of acht eerder, een belangrijke medaillekandidaat geweest zou zijn. Het was een Europees record, maar de snelste mondiale tijd (1.10,1) was begin juli in Honolulu (Hawaii) door de nog onbekende Nancy Ramey gezet. Nadere informatie leerde echter dat WR’s alleen gezwommen konden worden op banen met een lengte van 55 meter of 55 yards. Dus achteraf bleek dat de 1.10,1 niet erkend werd als wereldrecord en dat Atie Voorbij in Rhenen een glaszuiver wereldrecord had gevestigd.
Nieuwe kansen bij EK en OS
De goedlachse Hilversumse met het stroblonde haar stond bekend als een vechtster in het water, maar in de jaren na haar wereldrecord – in totaal vestigde zij er zes – was zij niet meer in staat dat hoge niveau te bereiken. Als grote favoriet werd zij bij de EK in Boedapest 1958 verslagen door een Nederlandse rivale, de altijd strijdbare Tineke Lagerberg, en in de Olympische finale van Rome zat er niet meer in dan een vijfde plaats en greep ploeggenote Marianne Heemskerk de zilveren medaille.
Atie Voorbij, een leerling van Jan Stender, was het eerste voorbeeld van een zwemster met de vloeiende butterfly-techniek met een zwiepende beenslag. Zij en haar clubgenote Mary Kok gaven de schoolslagbenen zwemmende coryfeeën in de midden jaren ‘50 definitief het nakijken.
Atie Voorbij
- Geboren: 20 september 1940 Hilversum
- Overleden: 3 maart 2024
- Vereniging: De Robben
- Trainers: Jan Stender en Wil van Breukelen
- Specialiteit: 100 meter vlinderslag
- Nederlandse titels: 5
- Wereldrecords: 6
- Europese records: 7
- Nederlandse records: 6
- Persoonlijke records: 100 vlinder 1.10,0 (kb); 1.10,5 (lb)
Internationale toernooien
EK Boedapest 1958
- 100 vlinder (ZILVER)
- 4x100 wisselslag estafette (GOUD)
OS Melbourne 1956 (NOC-boycot)
- 100 vlinder (geen deelname)
OS Rome 1960
- 100 vlinder (5e)
